Neden Dış Ticaret Yapmalıyız?

Neden Dış Ticaret Yapmalıyız sorusuna cevap ararken konuyu geniş çaplı değerlendirelim. Ülkeleri dış ticarete yönlendiren üç temel neden vardır; Fiyat farklılıkları, Üretim fazlalığı ya da azlığı ve ürün farklılaştırması.

Mutlak Üstünlükler Teorisi,İktisadın kurucusu olarak bilinen Adam Smith’in geliştirdiği bu teori, ülkelerin diğerlerine göre üretmiş oldukları malda uzmanlaşmaları esasına dayanmaktadır. Örneklersek;

Türkiye’nin kumaş üretiminde çok iyi olduğunu varsayalım fakat Türkiye şarap üretiminde kumaşta olduğu kadar iyi olmadığını düşünelim. Portekiz’in ise tam tersi durumda, şarap üretiminde çok iyi, kumaş üretiminde iyi olmadığını düşünelim. Bu durumda Adam Smith’ e göre, ülkeler üstün olduğu konuda uzmanlaşmalıdır. Yani Türkiye hem kumaş hem şarap üretmek yerine, üstün olduğu konuda çalışmalı kumaş üretimi yapmalıdır, şarap üretimini ise Portekiz’e bırakmalıdır. Bir nevi ülkeler kendi arasında iş bölümü yaparak hem zaman, emek hem de maliyetten tasarruf etmiş olacaktır.

Türkiye’nin hem kumaş hem şarap üretiminde çok iyi olduğunu varsayalım, bu durumda Türkiye Portekiz ile dış ticaret yapmayacak mıdır? Bu sorunun cevabını Mutlak Üstünlükler Teori’sini geliştiren David Ricardo vermektedir. Türkiye her iki konuda da üstündür, fakat kendi içinde karşılaştırıldığında Türkiye kumaş üretiminde şarap üretimine göre daha üstündür. Diğer bir bakışla, Portekiz her iki konuda da Türkiye’ ye göre dezavantajlıdır, fakat şarap üretiminde daha az dezavantajlıdır. Bu durumda yine iki ülke arasında iş bölümü ve uzmanlaşmaya gitmekte yarar vardır. David Ricardo’nun bu teorisi Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi’dir.